به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ،الجزیره در گزارشی نوشت: بخش آموزش در خاورمیانه طی چند دهه گذشته رشد چشمگیری داشته است و انتظار میرود این روند همچنان ادامه داشته باشد. از سوی دیگر، بخش های K-۱۲ (دوره ی ابتدایی و متوسطه )و آموزش عالی بیشترین هزینه ها را در کشورهای عربی به خود اختصاص می دهند.
شفقنا نوشت:بر اساس گزارش سازمان «OcoGlobal»(اکوگلوبال) پیش بینی می شود که ارزش کل بازار این بخش در منطقه تا سال ۲۰۲۷ به ۱۷۵ میلیارد دلار، با نرخ رشد مرکب سالانه ۸.۵٪ در دوره مورد انتظار ۲۰۲۲-۲۰۲۷ برسد.
احتمال می رود که حجم بازار آموزش خصوصی تنها در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در سال ۲۰۲۴ به ۳۰.۴۱ میلیارد دلار برسد و تخمین زده می شود که تا سال ۲۰۲۹ به ۵۲.۸۳ میلیارد دلار با نرخ رشد مرکب سالانه ۱۱.۳۹ درصد در طول دوره مورد انتظار (۲۰۲۹-۲۰۲۴) برسد.
الجزیره در این گزارش، ۸ مورد از برجسته ترین کشورهای عربی در حوزه هزینه های آموزشی را با استناد به بودجه عمومی سال ۲۰۲۴ کشورها به عنوان سال مرجع از طریق دو روش زیر ارائه می دهد:
حجم هزینه های بخش آموزش از بودجه عمومی کشور در سال ۲۰۲۴ به عنوان سال مرجع.
نسبت هزینه ها به کل هزینه ها در بودجه سال ۲۰۲۴.
- عربستان سعودی
بودجه عمومی این کشور در سال ۲۰۲۴: ۱.۳۴ تریلیون ریال (برابر با ۳۵۸ میلیارد دلار).
بودجه بخش آموزش ۲۰۲۴: ۱۹۵ میلیارد ریال (۵۱.۹ میلیارد دلار).
درصد هزینه های آموزش از تولید ناخالص داخلی: ۱۴.۵٪.
پیش بینی می شود عربستان سعودی، کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را به عنوان بزرگترین بازار آموزش بین سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۷ رهبری کند. بر اساس داده های وزارت دارایی این کشور، دولت عربستان در بودجه سال ۲۰۲۴ خود ۱۹۵ میلیارد ریال (۵۱.۹ میلیارد دلار) به بخش آموزش اختصاص داده است. افزایش اندکی نسبت به بودجه سال ۲۰۲۳ که بالغ بر ۵۰.۴ میلیارد دلار بود، بنابراین نسبت هزینه های دولت برای آموزش به ۱۴.۵ درصد از حجم بودجه عربستان در سال ۲۰۲۴ می رسد.
- قطر
بودجه کل این کشور برای سال ۲۰۲۴: ۲۰۲ میلیارد ریال است (معادل ۵۵.۴ میلیارد دلار).
بودجه بخش آموزش در قطر، ۱۸.۷ میلیارد ریال (۵.۱ میلیارد دلار).
نسبت هزینه های آموزش از کل هزینه های بودجه قطر: ۹.۳ درصد.
قطر اهمیت بسیار زیادی به آموزش می دهد
قطر بر ادامه تمرکز بودجه کل این کشور بر دستیابی به اهداف چشم انداز قطر ۲۰۳۰ مربوط به توسعه سرمایه انسانی با تمرکز بر بخش های بهداشت و آموزش تاکید کرده است به طوری که تخصیصات این دو بخش ۲۰ درصد از کل بودجه این کشور را تشکیل می دهد.
- امارات متحده عربی
بودجه فدرال امارات در سال ۲۰۲۴، ۷۱.۵ میلیارد درهم است (معادل ۱۹.۴ میلیارد دلار).
بودجه بخش آموزش امارات، ۱۰.۹۱۴ میلیارد درهم است (۲.۹۷ میلیارد دلار).
نسبت هزینه های آموزش امارات از کل هزینه های این کشور: ۱۵.۳ درصد.
گفتنی است برای هر یک از امارت های هفت گانه این کشور بودجه ویژه ای در نظر گرفته شده است که با بودجه فدرال ایالت تفاوت دارد و برای هر کدام نیز بودجه ویژه ای برای آموزش اختصاص داده شده است.
- سلطنت عمان
بودجه سلطنت عمان در سال ۲۰۲۴، ۱۱.۶۵۰ میلیارد ریال است (۳۰.۲۶ میلیارد دلار).
بودجه بخش آموزش: ۱.۹۷۴ میلیارد ریال (۵.۱ میلیارد دلار).
درصد هزینه های آموزش از کل هزینه ها در سلطنت عمان: ۱۶.۸ درصد.
از مهمترین پروژه های توسعه ای اختصاص یافته به بخش آموزش در عمان که در سال ۲۰۲۴ اجرا می شود، می توان به احداث ۱۵ مدرسه دولتی، برگزاری مناقصه برای تأسیس ۲۰ مدرسه دولتی جدید و همچنین تأسیس دانشگاه فناوری و علوم کاربردی در استان مسندم و افزایش ۸۵۰ قرارداد جدید برای اتوبوس مدارس دولتی اشاره کرد.
- کویت
بودجه سال ۲۰۲۴ کویت: ۲۴.۵ میلیارد دینار (۷۹.۹ میلیارد دلار).
بودجه آموزشی: ۳.۴ میلیارد دینار کویت (۱۱ میلیارد دلار).
درصد هزینه های آموزش از کل هزینه ها: ۱۳.۸ درصد.
دولت کویت در بودجه سال ۲۰۲۴ خود مبلغ ۲.۶ میلیارد دینار (۸.۴۵ میلیارد دلار) را به وزارت آموزش و پرورش و مبلغ ۷۸۸ میلیون دینار (۲.۵۶ میلیارد دلار) به وزارت آموزش عالی اختصاص داده است که به این ترتیب مجموع بودجه اختصاص داده شده به بخش آموزش، به حدود ۳.۴ میلیارد دینار کویت (۱۱ میلیارد دلار) رسیده است.
- مصر
بودجه ۲۰۲۴-۲۰۲۵ مصر، ۶.۴ تریلیون پوند است (۱۳۵.۴ میلیارد دلار).
بودجه آموزش مصر در سال ۲۰۲۴: ۹۹۸.۱ میلیارد پوند (۲۰.۱ میلیارد دلار).
درصد هزینه های آموزش از کل هزینه ها: ۱۴.۸ درصد
مصر در صدد افزایش تعداد کلاس های درسی به دلیل ازدحام بیش از حد در تعدادی از استان ها است
گزارش بودجه شهروندی در مصر نشان داده است که مجموع تخصیصات بودجه آموزش عالی و پیش دانشگاهی و تحقیقات علمی بالغ بر ۹۹۸.۱ میلیارد پوند (۲۰.۱ میلیارد دلار) در بودجه سال مالی ۲۰۲۴-۲۰۲۵ است.
در این گزارش – که از سوی وزارت دارایی مصر تحت عنوان «با هم می سازیم و پیشرفت می کنیم» – آمده است که ۵۶۵ میلیارد پوند به آموزش پیش دانشگاهی، ۲۹۳ میلیارد پوند به آموزش عالی و دانشگاهی و ۱۴۰.۱ میلیارد پوند به تحقیقات علمی اختصاص یافته است.
- مغرب(مراکش)
بودجه مغرب در سال ۲۰۲۴، ۶۳۸ میلیارد درهم است (۶۳.۸ میلیارد دلار).
بودجه آموزش مغرب در سال جاری میلادی ۷۴ میلیارد درهم است (۷.۴ میلیارد دلار).
درصد هزینه های آموزش از کل هزینه ها: ۱۱.۶ درصد است.
مراکش ۱۱.۶ درصد از بودجه خود را به بخش آموزش اختصاص داده است
بودجه مغرب در سال ۲۰۲۴ حدود ۶۳۸ میلیارد درهم (۶۳.۸ میلیارد دلار) است. شکیب بنموسی وزیر پرورش ملی و آموزش ابتدایی و ورزش این کشور گفت: بودجه بخش آموزش ملی و آموزش ابتدایی طبق قانون مالی ۲۰۲۴ بالغ بر ۷۴ میلیارد درهم (۷.۴ میلیارد دلار) و ۱۱.۶ درصد از بودجه عمومی این کشور است.
- الجزایر
بودجه الجزایر در سال ۲۰۲۴ میلادی ۱۴.۹۷ تریلیون دینار برابر با ۱۱۲ میلیارد دلار است
بودجه آموزش الجزایر در سال ۲۰۲۴، ۱.۴۸ تریلیون دینار (۱۱.۲ میلیارد دلار) است.
درصد هزینه های آموزش از کل هزینه ها ۱۰.۱۸ درصد است.
عبدالحکیم بلعابد وزیر آموزش ملی الجزایر از بودجه بخش آموزش در بودجه سال ۲۰۲۴ به عنوان قانون مالی ۲۰۲۴ که بالغ بر ۱.۴۸ میلیارد دینار الجزایر است، رونمایی کردو افزود: بودجه بخش آموزش ملی الجزایر برای سال ۲۰۲۴، ۱۰.۱۸ درصد از کل بودجه را تشکیل می دهد که درصد قابل توجهی است.
۸ دانشگاه برتر کشورهای عربی در رتبه بندی های جهانی
در زیر فهرستی از ۸ دانشگاه عربی برتر جهان در سال ۲۰۲۵ بر اساس رتبه بندی دانشگاه های جهانی QS ارائه شده است که جامع ترین طبقه بندی در نوع خود است که برترین نهادهای آکادمی در سراسر جهان را برجسته می کند. این رتبه بندی از سوی تحلیلگران داده های کیو اس و با مشارکت دهها هزار نهاد آموزش عالی جمع آوری می شود و شامل امتیازهای مربوط به داده های ۱۶.۴ میلیون مقاله دانشگاهی به همراه آرا و نظرات بیش از ۱۵۱ هزار استا دانشگه و ۱۰۰ هزار کارفرما در سراسر جهان است.
نظام رتبهبندی QS هر ساله بر اساس معیارهای مختلفی مانند شهرت دانشگاهی، تعداد مقالات پژوهشی و کیفیت آموزش، دانشگاهها را رتبهبندی میکند. نظام رتبهبندی qs به دانشجویان و محققان کمک میکند تا بهترین انتخابها را برای ادامه تحصیل و همکاریهای علمی انجام دهند.
معیار اصلی رتبه بندی دانشگاهها در qs شهرت علمی، تعداد دانشجویان بین المللی، تعداد نوبلآوران، کارآفرینان موفق، میزان همکاری با صنعت، کیفیت آموزش و پژوهش و … است.
فهرست ۱۰۰ دانشگاه برتر جهان در سال ۲۰۲۵ از دانشگاه های عربی خالی است و دانشگاه نفت و معادن عربستان اولین دانشگاه عربی در این لیست است که شامل ۱۵۰۰ دانشگاه در سراسر کشورهای مختلف جهان می شود که رتبه ۱۰۱ را به دست آورده است. این رتبه، رتبه خوبی این دانشگه است که سال گذشته در رتبه ۱۴۳ قرار داشت. این دانشگاه نخستین دانشگاه عربی در رتبه بندی بهترین دانشگاههای جهان در سال ۲۰۲۵ است. این فهرست شامل موارد زیر می شود:
دانشگاه نفت و معدن عربستان و بهترین دانشگاه در بین کشورها عربی
دانشگاه نفت و معدن ملک فهد عربستان
رتبه بین المللی: ۱۰۱
رتبه عربی: ۱
کشور: عربستان
دانشگاه قطر در دوحه دومین دانشگاه برتر عربی در رتبه بندی های جهانی
دانشگاه قطر
رتبه جهانی: ۱۲۲
رتبه در بین کشورهای عربی: ۲
کشور: قطر
دانشگاه ملک عبدالعزیز
رتبه جهانی: ۱۴۹
رتبه در بین کشورهای عربی: ۳
کشور: عربستان سعودی
دانشگاه حمد بن خلیفه
رتبه جهانی: ۱۸۳
رتبه در بین کشورهای عربی: ۴
کشور: قطر
دانشگاه ملک سعود
رتبه جهانی: ۲۰۰
رتبه در بین کشورهای عربی: ۵
کشور: عربستان سعودی
دانشگاه خلیفه در ابوظبی در رتبه ششم دانشگاههایی عربی
دانشگاه خلیفه
رتبه جهانی: ۲۰۲
رتبه در بین کشورهای عربی: ۶
کشور: امارات متحده عربی
دانشگاه امارات متحده عربی
رتبه جهانی: ۲۶۱
رتبه در بین کشورهای عربی: ۷
کشور: امارات
دانشگاه قاهره
رتبه جهانی: ۳۵۰
رتبه در بین کشورهای عربی: ۸
کشور: مصر