فرزاد پیلتن گفت: در مورد وضعیت تجارت ایران با عراق و اینکه آیا وضعیت تجارت بین دو کشور به شرایط قبل از شیوع کرونا بازگشته است، گفت: اگرچه تجارت جمهوری اسلامی ایران با عراق که عمدتا شامل صادرات به این کشور است در سه ماهه ابتدای سال جاری به دلیل مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا نسبت به سال گذشته تقریبا یک و نیم میلیارد دلار بوده و از نظر ارزشی حدود ۳۷ درصد و از نظر وزنی حدود ۱۹درصد کاهش داشته است اما با بازگشایی مجدد مرزهای تجاری دو کشور در حال طی روند رو به رشد و بازگشت تدریجی به روند عادی و قبل از شرایط کرونا است.
مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران در پاسخ به این سؤال که پیش‌بینی از میزان صادرات به عراق در سال جاری چیست؟ و در پایان سال جاری به چه رقمی از صادرات به عراق دست خواهیم یافت، بیان داشت: با توجه به غیرقابل پیش‌بینی بودن شرایط، ارقام متفاوتی بر اساس سناریوهای مختلف برای صادرات به عراق در سال جاری پیش بینی شده است.
وی افزود: بدین ترتیب که با توجه به میزان صادرات به عراق در سال ۱۳۹۸ حدود ۹ میلیارد دلار و همچنین پتانسیل‌های صادرات به عراق در سه سناریوی بدبینانه، واقع‌بینانه وخوش بینانه به ترتیب ارقامی مانند ۹ ، ۱۱ و۱۲ میلیارد دلار برای صادرات به عراق در سال ۱۳۹۹ پیش‌بینی شده است که البته با توجه به ابهامات موجود در زمینه تداوم آثار و پیامدهای ویروس کرونا، کلیه پیش‌بینی‌ها را کمی دشوار و پیچیده می‌کند.
* پیش بینی لازم برای جلوگیری از بسته شدن مرزها ایران و عراق در پیک دوم کرونا انجام شده است
پیلتن در پاسخ به این سؤال که با توجه به آغاز پیک دوم کرونا آیا ممکن است مجدد مرزهای عراق به روی صادرات ما بسته شود، آیا پیش‌بینی های لازم برای جلوگیری از این وضعیت انجام شده است؟ بیان داشت: بله، این احتمال وجود دارد. به همین دلیل پس از آنکه در مرحله اول شیوع ویروس کرونا که تدابیر یکجانبه‌ای توسط طرف‌های ایرانی وعراقی برای جلوگیری از شیوع این ویروس به داخل مرزهای یکدیگر به عمل آمد، اخیرا با همکاری وزارت بهداشت متون پیش‌نویس پروتکل‌های بهداشتی دو جانبه‌ای تهیه و برای کشورهای همسایه از جمله عراق در حال ارسال است تا با امضای آنها با دولت‌های این کشورها تدابیر کامل‌تری برای آینده در این خصوص پیش‌بینی شود.
* علت افزایش قیمت میوه و تره بار الزاما صادرات نیست
وی در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر موضوعی که در بازار میوه و تره‌بار بسیار شنیده می‌شود این است که گرانی انواع میوه و تره بار و همچنین کمبود برخی اقلام از جمله لیمو، به علت صادرات این محصولات به عراق است، آیا میزان صادرات بر اساس دستورالعملی مشخص می‌شود و یا صادر کنندگان هر چقدر بخواهند مجاز به صادرات محصولات کشاورزی به کشورهای هدف صادراتی هستند، گفت: به طور کلی در شرایط عادی برای صادرات هیچ نوع محصولی محدودیتی از نظر مقدار یا عوارض و … وضع نمی‌شود، مگر در شرایط ناکافی بودن تولید داخل برای مصرف داخلی و یا کمبود جدی مقطعی و افزایش شدید قیمت کالا یا کالاهایی در بازار داخل که تحت این شرایط دولت از طریق ستاد تنظیم بازار اقدام به وضع ممنوعیت یا ایجاد محدودیت‌های موقتی برای صادرات این نوع محصولات پیش‌بینی می‌کند.
پیلتن افزود:گرانی میوه و تره‌بار و یا محصولاتی مانند لیمو ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مانند کاهش تولید یا افزایش مصرف داخلی باشد و الزاما صادرات در آن دخیل نیست یا تاثیر کمتری دارد.
مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران بیان داشت: البته صادرات نیز می‌تواند به افزایش قیمت‌ها در داخل منجر شود که به نوعی به نفع تولید واشتغال و همچنین کمک به ارز آوری محسوب می‌شود ولی چنانچه قیمت‌ها از حد متعارف بالاتر برود ستاد تنظیم بازار این امکان را دارد که اقدام به وضع محدودیت‌های صادرات این نوع محصولات کند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا قبول دارید که بخشی از افزایش قیمت‌ها برای افزایش صادرات است، گفت: خیر، ولی خلاف این دیدگاه درست است، یعنی افزایش صادرات چنانچه گفته شود ممکن است به افزایش نسبی قیمت برخی محصولات که مازاد مصرف در داخل ندارد یا کم است، منجر شود.
پیلتن گفت: لذا دراین باره همان طور که اشاره شد صادرات خود عاملی برای رونق تولید این محصولات در فصل‌های بعدی کشت، رفاه بیشتر تولید کنندگان و افزایش اشتغال و کمک به تامین ارز مورد نیاز کشور است.در واقع افزایش قیمت به خاطر صادرات نیست، بلکه ممکن است در سطح محدودی نتیجه آن باشد که البته خود حامل برخی مزیت‌ها برای تولید کنندگان و حتی به طور غیرمستقیم برای مصرف کنندگان داخلی است.
* تلاش‌های دیپلماتیک برای بازگشت وضعیت مرزها تجاری ایران و عراق به شرایط قبل از کرونا
وی همچنین در مورد آخرین وضعیت مرزهای ایران و عراق برای انتقال کالا گفت: بجز مرز چذابه در خوزستان سایر مرزهای تجاری دو کشور با شرایط نسبتا متفاوتی – به عنوان نمونه مرزهای مهران و سومار دو روز در هفته – بازگشایی شده است.
مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران بیان داشت: تلاش های دیپلماتیک و تدابیر بهداشتی مختلفی از جمله امضای پروتکل های دو طرفه بهداشتی با کشور عراق با همکاری وزارت امور خارجه و وزارت بهداشت و گمرکات دو طرف در دستور کار قرار دارد تا کلیه مرزها به حالت عادی برگردند.
